6.3 Golf–deeltje-dualiteit

Startpagina ／ Hoofdstuk 6: Kwantumdomein

Het “golfachtige” gedrag van licht en materiedeeltjes heeft één en dezelfde oorsprong: tijdens hun voortplanting trekken zij aan de omringende “energizee”, waardoor de lokale spannings-topografie wordt gegolfd en een samenhangende “zeekaart” ontstaat. Het “deeltje-achtige” gedrag komt voort uit het één-voor-één sluiten van een detectiedrempel die een discreet event registreert.
Kort: beweging trekt aan de zee → de zeekaart wordt gegolfd (golf) → drempel sluit (deeltje).

I. Observatiebasis (wat we daadwerkelijk zien)

• Opbouw uit enkelvoudige treffers: verzwak de bron tot “één-voor-één” en er verschijnen losse punten op het scherm.
• Twee spleten open, lang genoeg wachten: na veel treffers ontstaan afwisselende heldere en donkere franjes.
• Slechts één spleet: het patroon wordt breder, maar franjes verdwijnen.
• Ander probe, zelfde kunstje: vervang fotonen door elektronen, atomen, neutronen of zelfs grote moleculen; in een schone, stabiele opstelling blijven treffers één-voor-één binnenkomen en bouwen toch franjes op.
• Padinformatie: markeer “welke spleet” bij de spleetopening en de franjes verdwijnen; wis het padlabel in voorwaardelijke statistiek en de franjes keren terug.
  Conclusie: het enkelvoudige meetmoment levert een “punt” door drempelsluiting; de franjes zijn het beeld van de zeekaart die tijdens de voortplanting is gevormd.

II. Eén mechanisme in drie gekoppelde stappen

1. Uitzenddrempel (bronzijde): pas bij overschrijden van de drempel zendt de bron één zelfconsistente verstoring/gesloten lus uit; mislukte pogingen tellen niet mee.
2. Golving van de zeekaart (tijdens de voortplanting): het object trekt aan de energizee en maakt van de spannings-topografie een samenhangende “zeekaart” met:
   • Spanningspotentiaal-reliëf: gebieden die “makkelijk/moeilijk te doorkruisen” zijn (ruggen/dalen, sterk/zwak);
   • Oriëntatietextuur: voorkeursrichtingen en koppelkanalen;
   • Effectieve fase-ruggen/dalen: loci die versterking of onderdrukking bepalen bij meerpaden-optelling.
     De zeekaart telt lineair op en wordt door randen “geschreven”: scherm, spleten, lenzen en bundelscheiders schrijven allemaal mee.
3. Drempelsluiting (detectorzijde): zodra de lokale spanning de sluitdrempel haalt, wordt precies één registratie gedaan—één punt op het scherm.
   Samengevat: golf = de zeekaart wordt gegolfd (door zeetrekking); deeltje = één-voor-één drempellezing. Twee opeenvolgende gezichten van één proces, geen tegenpolen.

III. Licht en materiedeeltjes: gelijke golf-oorsprong, andere “koppel-kern”

1. Gelijke oorsprong: voor fotonen, elektronen, atomen en moleculen komt het golfgedrag uit dezelfde gegolfde zeekaart; het is niet “licht is golf en materie iets anders”.
2. Andere koppel-kernen: lading, spin, massa, polariseerbaarheid en interne structuur veranderen slechts hoe elk object dezelfde zeekaart bemonstert en weegt (vergelijkbaar met verschillende “kernen/convoluties”). Dat wijzigt envelop, contrast en fijne details, niet de gemeenschappelijke oorzaak—gegolfde topografie.
3. Eenduidig lezen:
   • Licht: voortplanting trekt aan de zee → zeekaart wordt gegolfd → interferentie/diffractie treedt op.
   • Elektronen/atomen/moleculen: idem; nabijveld-textuur binnenin moduleert de koppeling zonder een aparte golf-oorsprong te scheppen.

IV. Dubbele-spleet herlezen: de opstelling is de “grammatica van kaartschrijven”

• Twee spleten snijden routes: scherm en spleten schrijven ruggen, groeven en kanalen in de zeekaart vóór het scherm.
• Herkomst van licht/donker: lichte franjes liggen waar de relais-doorgifte soepel is; donkere franjes markeren onderdrukte doorgifte.
• “Welke-spleet” markeren: meten bij de spleet tekent de kaart over en maakt die grover; fijne samenhang wordt uitgevlakt en franjes verdwijnen.
  Wissen: met voorwaardelijke selectie haal je de subset terug die nog fijne textuur draagt, en de franjes keren terug.
• Vertraagde keuze: bepaalt slechts laat de statistische selectie; geen verre herschrijving van de zeekaart, causaliteit blijft overeind.
• Intensiteitsopbouw (in gewone taal): met samenhang is totale intensiteit = som van beide paden plus een samenhangsterm; zonder samenhang wordt die term nul en blijft de som van de paden over.

V. Nabij/Ver veld en meerdere opstellingen (verschillende projecties van dezelfde kaart)

• Van nabij naar ver: het nabijveld benadrukt geometrie en oriëntatietextuur; het ver-veld legt fase-ruggen en -dalen bloot. Beide zijn projecties van dezelfde zeekaart bij verschillende afstandsvensters.
• Mach–Zehnder-interferometer: de twee armen schrijven twee kaarten die bij de uitgang samenkomen; de tweede bundelscheider voegt ze samen en onthult samenhang en faseverschuiving.
• Meerspleet/rooster: de zeekaart krijgt dichtere ruggen; de envelop wordt door de enkele spleet bepaald, de fijne franjes door optelling over vele spleten.
• Polarisatie-/oriëntatie-elementen: zij “schrijven” oriëntatietextuur op de kaart; zij kunnen samenhang onderdrukken, roteren of herstellen.

VI. Aanvullingen aan de deeltjeskant (binnen dezelfde oorsprong)

• Interne cadans/nabijveld-textuur: interne structuren van elektronen en atomen vormen stabiele texturen op nabijveld-schaal; die haken in op de door de spleet geschreven kaart en verschuiven waar “sluiten makkelijker/moeilijker” is.
• Zelfdragende grens + drempellezing: elke sluiting voltooit zich op precies één plek, daarom zijn treffers altijd puntgewijs; langetermijnstatistiek reconstrueert de kaarttextuur.

VII. Decoherentie en “wissen” (één materiaalmechanisme)

• Decoherentie = kaartvergroving: zwakke metingen of verstrooiing door de omgeving nemen een lokaal gemiddelde over de kaart. Fijne samenhang vervaagt en de zichtbaarheid daalt.
• Kwantumwisser = conditionele laagselectie: geen herschrijven van het verleden, maar uit een gemengde kaart de sublaag selecteren die nog samenhang bewaart.
• Waarneembare trends: zichtbaarheid neemt af met druk, temperatuur, padverschil, objectgrootte en tijdsvenster; echo/ontkoppeling kan samenhang deels terughalen.

VIII. Lezen in vier dimensies (beeldvlak/polarisatie/tijd/spectrum)

• Beeldvlak: bundelafbuiging en franjcontrast tekenen geometrie en oriëntatiedetails van de kaart.
• Polarisatie: polarisatiebanden schetsen direct oriëntatie- en circulatietexturen.
• Tijd: blijft na ont-dispersie een gedeeld trapje of echo-envelop over, dan wijst dat op indrukken-en-terugveren van de kaart (eerste keer te benoemen als “Samenhangsvenster” binnen de Energie-filamenttheorie (EFT); hierna alleen Energie-filamenttheorie gebruiken).
• Spectrum: zachte-band-opheffing, smalle pieken en micro-verschuivingen tonen hoe randen dezelfde kaart verschillend herverwerken over energievensters.

IX. Kruiscontrole met de kwantummechanica

• Oorsprong van “golven”: de kwantummechanica boekt met “superpositie van waarschijnlijkheidsamplituden”; hier materialiseren we dat als: beweging trekt aan de zee → de kaart wordt gegolfd.
• Waarom “deeltjes” discreet zijn: de kwantummechanica schrijft absorptie/emissie als gekwantiseerd; hier volgt de discretisering uit de drempelketen van zenden → voortplanten → ontvangen die “één-voor-één sluiting” oplevert.
• Dubbele-spleet-franjes: beide beschrijvingen stemmen overeen in frequentieverdeling en apparaatvoorspellingen; dit kader voegt een “waarom” toe, gegrond in structuur–medium–drempel.

X. Toetsbare voorspellingen

• Chirale microstructuur aan spleetranden: een omkeerbare chirale oriëntatietextuur bij de rand verschuift franjencentra zonder het geometrisch pad te wijzigen; voor elektron versus positron is het verschuivingsteken elkaars spiegel.
• Modulatie met spanningsgradiënt: voer tussen de spleten een regelbare spanningsgradiënt in (bijvoorbeeld een micromassa-array of caviteitsveld); franjafstand en zichtbaarheid veranderen lineair en berekenbaar.
• Voorwaardelijke reconstructie met baanhoekmoment (OAM): met OAM-dragende probes en conditionele telling is de franjoriëntatie te reconstrueren of te roteren zonder geometrie te wijzigen.
• Grofkorrel-kernel van decoherentie: zichtbaarheid neemt af volgens een integreerbare grofkorrel-kernel bij verstelbare verstrooiingsdichtheid; de kernvorm hangt af van oriëntatietextuur en energievenster.
• Polarisatie-spiegeling in hoge-orde staarten: bij overeenkomende oriëntatieranden spiegelen amplitude en teken van de hoge-orde staart tussen elektron en positron, passend bij nabijveld-koppelverschillen.

XI. Veelgestelde vragen

• “Waarom vertonen licht/deeltjes golfgedrag?”
  Omdat zij tijdens de voortplanting aan de energizee trekken en de spannings-topografie tot een gegolfde zeekaart maken; de franjes beelden die kaart af.
• “Hebben deeltjes een ander soort golf?”
  Nee. De oorsprong is dezelfde; interne structuur verandert alleen de wegingsfactor voor koppeling aan de kaart.
• “Hoe maakt meten de franjes kapot?”
  Meten bij spleten/paden herschrijft en vergroft de kaart, zodat de samenhangsterm vervalt.
• “Hoe brengt wissen de franjes terug?”
  Door conditioneel te groeperen en de subset te kiezen die nog fijne textuur draagt; het verleden wordt niet herschreven.
• “Bestaat er werking op afstand?”
  Nee. Vernieuwing van de kaart respecteert lokale voortplantingslimieten; “synchroniciteit op afstand” is een statistisch effect van gelijktijdig vervulde voorwaarden.

XII. Samengevat

Golfgedrag van licht en materie heeft één oorsprong: beweging trekt aan de zee en golft de spannings-topografie. Deeltjesgedrag ontstaat uit één-voor-één drempelsluiting bij detectie. “Golf” en “deeltje” zijn dus geen twee zelfstandige entiteiten, maar twee opeenvolgende gezichten van hetzelfde proces: de zeekaart leidt; de drempel noteert.